De Unesco 2003 Conventie voor het borgen van immaterieel erfgoed telt wereldwijd 183 lidstaten en is in volle uitbouw. Naast het Unesco hoofdkwartier in Parijs, zijn er in de verschillende regio’s van de wereld de voorbije jaren Categorie 2-Centra opgezet die het Unesco Secretariaat ondersteunen bij de internationale ontwikkeling van het succes van de Conventie. In de regio’s van West-Europa en Noord-Amerika is er na 20 jaar echter nog geen centrum actief.
In de Vlaamse beleidsvisie voor immaterieel erfgoed (2022) staat als één van de ambities de piste van een Unesco-expertisecentrum voor immaterieel erfgoed beschreven: een zogenaamd Unesco Categorie 2-Centrum.
Om het voorstel van een Unesco Categorie 2-Centrum te onderzoeken, riep het Departement Cultuur, Jeugd en Media in 2023 de expertise in van de Vlaamse Unesco Commissie (VUC) met de vraag om een advies op te maken inzake de kosten en baten voor Vlaanderen. Daarbij werden zestien vragen geformuleerd, in vijf categorieën: (1) context, (2) meerwaarde voor Vlaanderen, (3) mogelijke structuur en focus, (4) financieel en (5) kandidaatstelling.
Het advies dat de Vlaamse Unesco Commissie daartoe uitwerkte (oktober 2023) kan je hier vinden. Het advies biedt een analyse van het bestaande landschap en beleid inzake Unesco Categorie 2-Centra, licht kansen en knelpunten toe, en formuleert aanbevelingen bij een mogelijke opstart van een Unesco Categorie 2-Centrum voor electorale Groep I (regio West-Europa en Noord-Amerika).
Het advies van de VUC dient als raadgevend, voorbereidend beleidsadvies.
Na het verzorgen van dit advies vanuit de Vlaamse Unesco Commissie, start een volgende fase met de positieve beleidsbeslissing en ontwikkeling vanuit de Vlaamse overheid vanaf 2024. Concrete ontwikkeling van een Unesco Categorie 2-Centrum kan voortbouwen op dit advies, maar zal eveneens vanuit beleidsoverwegingen en evoluties op het terrein keuzes maken om bepaalde aanbevelingen bij te sturen of om anders tewerk te gaan.
